Khi nói về tiếng khóc của trẻ dưới 6 tháng, Tracy Hogg, tác giả của cuốn sách nổi tiếng BabyWhisperer với hàng triệu bản bán ở trên 153 nước trên thế giới có bộc lộ: “Cha mẹ sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi biết rằng con khóc mang tính chất phản xạ nhiều và con sẽ ít nhớ về nguyên nhân thực sự gây con khóc, hay cảm giác đau . Điều đó không có nghĩa là tôi cổ súy cho việc để mặc cho trẻ khóc. Thực tế là không phải như vậy. Điều đó đối lập với quan điểm của tôi về chăm sóc trẻ. Ngược lại, tôi tin rằng chỉ cần bạn có phản ứng và lắng nghe tiếng khóc _ “tiếng nói” của con, thì khóc một chút sẽ không để lại hậu quả lâu dài. Cũng vì lý do đó mà tôi thường khuyên cho trẻ sơ sinh dùng núm vú giả vì núm vú giả giúp trẻ tự trấn an và tự thư giãn bản thân - một kỹ năng cảm xúc quan trọng. Nhưng nhân tố quan trọng nhất là phản ứng của cha mẹ trước tiếng khóc của con. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi cha mẹ hiểu và phản ứng phù hợp đúng với từng kiểu khóc của con, trẻ sẽ nhẹ nhàng chuyển sang kiểu giao tiếp mà các nhà nghiên cứu này vẫn gọi là “giao tiếp không tiếng khóc” (khoảng giữa tuần thứ 12 và tuần thứ 16. Khi đó hầu hết các bé đều đã ổn định hơn và không còn dành nhiều thời gian để khóc nữa
- Con bắt đầu liếm môi và sau đó là rúc tìm ti: bé đẩy lưỡi ra ngoài và quay đầu trái phải, kéo tay về phía miệng. Tiếng khóc vì đói thường bắt đầu bằng một vài tiếng hự hự sâu từ trong cổ họng, và sau đó nhanh chóng chuyển sang tiếng khóc. Sau đó khóc đều hơn, oa oa oa, theo nhịp.
Cách tốt nhất để xác định nguyên nhân khóc có phải là vì đói hay không là xem lại xem bữa trước con bú là lúc nào. Theo Tracy thì nếu trẻ theo EASY thì cha mẹ có thể dễ dàng nắm bắt được tín hiệu đói. Còn theo Elizabeth Pantley thì nếu 3-4 tiếng rồi con chưa được bú kèm với con mới tỉnh dậy, hoặc con vừa tè/ị một bỉm đầy, sau đó con khóc dù đã được thay sạch. Lúc này một bữa bú no sẽ chuyển một bé cáu kỉnh thành một em bé vui tươi.
Lưu ý trong vòng 3 tiếng sau khi ăn, có thể do mệt và buồn ngủ, bé cũng có tín hiệu rúc như trên, và thường chỉ cần có cơ hội được mút ti giả cũng có thể giúp bé ngừng khóc, điều đó có nghĩa là bé không đưa ra tín hiệu đói.
-Có thể khi đang ăn con rặn và khóc, người con uốn éo, co quắp. Khi đang bú mà con ị/tè thì con sẽ ngừng bú, đỏ mặt rặn, khóc và sau đó đào thải nước tiểu, phân ra ngoài.
Cha mẹ thường hay nhầm lẫn tiếng khóc khi con ị/tè với tín hiệu đói, và thường hoang mang không biết mình đã làm gì sai mà sao con vẫn khóc. Trường hợp này cha mẹ cần kết hợp với một số các động tác thể dục giúp con tiêu hoá thức ăn, ngoài ra chỉ con cách chấp nhận bởi đó là một hoạt động rất bình thường của cơ thể, không thể tránh được và không có gì có thể làm khác ngoài việc để con khóc và thực hiện nhu cầu tự nhiên.
-Con khóc, thậm chí ngay sau khi ăn. Con có thể nôn trớ thường xuyên.
Việc con khóc vì bị ăn quá tải thường diễn ra ở các gia đình mà cha mẹ bị nhầm lẫn các tín hiệu mệt, tín hiệu chơi quá tải thành tín hiệu đói và liên tục cho con ăn trái với nhu cầu tự nhiên.
-Những bé bị hội chứng Colic thường khóc không sao dỗ nổi trong một thời gian dài vào mỗi ngày, thường vào một khoảng thời gian nhất định, thường vào buổi tối – giờ gà lên chuồng. Một số bé sơ sinh khóc nhiều vào giờ này do hóc môn thay đổi. Các bé bị hội chứng Colic có thể rất ngoan cả ngày, ăn ngủ tốt nhưng cứ đến giờ là khóc không làm gì dỗ nổi.Không có một lí do cụ thể nào giải thích cho hội chứng colic, có giả thiết cho rằng đó là cách trẻ “xả stress” sau một ngày dài với nhiều trải nghiệm và kích thích (hơn so với trong bào thai), và cũng như người lớn, có một số bé có khả năng chịu tải áp lực và kích thích thấp hơn các bé khác. Tin vui là Colic sẽ dần phai nhạt ở 4 tháng và chấm dứt hẳn ở mốc 6 tháng tuổi.
-Khi con mới học được cách điều khiển bàn tay, chân của chính mình, có thể con cố đưa tay vào miệng hoặc cố nắm đồ chơi, nhưng thân thể không đáp ứng được điều mà bộ não mong muốn, con trở nên khó chịu, giận dữ. Lúc này con cần cha mẹ giúp.
Khi con có thói quen ngủ trên ti mẹ, được mẹ âu yếm. Con ngủ say mẹ mới đặt con vào cũi nhưng ngay sau đó con tỉnh dậy và khóc, có thể (theo Elizabeth Pantley)con đang nói với mẹ rằng con nhớ cảm giác ấm của vòng tay mẹ và không thích ở một mình. Elizabeth cho rằng lúc này con sẽ cần vòng tay mẹ để tiếp tục nhờ mẹ đưa mình vào giấc ngủ đang dang dở.
Khi tự nhiên con thấy mình nằm trong vòng tay của một người xa lạ, từ 6 tuần trở đi, có thể con đang từ trạng thái chơi vui vẻ chuyển sang sợ hãi, lạ lẫm và khóc phản ứng. Tiếng khóc của con là những lần “oa” ngắn như tiếng mèo con. Con có thể quay đầu tìm người thân thuộc (bố hoặc mẹ, hoặc bà). Con đang nói rằng con SỢ. Con không biết người đang bế con, con cần Cha Mẹ. Hãy giải thích với người lạ rằng con cần một chút thời gian để làm quen và chấp nhận người lạ, đồng thời Bố Mẹ hãy bế con. Thường tiếng khóc sợ hãi sẽ chấm dứt khi con được người thân bế, vỗ nhẹ và sau lưng, đồng thời nghe tiếng dỗ dành/nói nhẹ quen thuộc.
-Nếu môi trường xung quanh bé quá ồn ào, tất cả mọi người đều tìm cách thu hút sự chú ý của bé, gọi bé ú oà, nào lắc xúc xắc, nào hộp nhạc bật hết cỡ. Bé bỗng nhiên quay đầu đi hoặc nhắm mắt lại và khóc to dài, loại tiếng khóc tương tự như tiếng khóc quá mệt. Tay và chân có thể cử động không kiểm soát, quay đầu ra khỏi hướng có ánh sáng – âm thanh hoặc có người đang chơi với bé. Đây là cách bé quay lại với sự quá tải của thế giới xung quanh. Giải pháp là đưa bé sang một môi trường khác, ít ánh sáng tiếng ồn hơn, ôm bé chặt một lúc và để bé được yên tĩnh; trả lại cho bé chút bình yên. (đây ko phải là tín hiệu để đi ngủ)
Ngược lại, một số trường hợp khi con bị mệt hoặc quá buồn ngủ và được đong đưa quá nhiều (ru), đôi khi cản trở quá trình trấn tĩnh để đi vào giấc ngủ, bé có thể giãy dụa và khóc to, gay gắt và khổ sở (nhiều mẹ gọi là gắt ngủ). Đây chính là khi bé muốn nói: "Hãy để con yên" hoặc "con cần ngủ". Lúc này cha mẹ cần xem xét xem việc đung đưa thực sự có hiệu quả không hay đi ngược với khả năng và làm bé thêm quá tải? Và lưu ý cho bé đi ngủ sớm hơn trước thời điểm quá tải này, hoặc nghiên cứu áp dụng phương pháp giúp bé trẫn tĩnh khác mà không làm bé tăng phần kích thích khi "giúp con ngủ"
- Khi con không thoải mái, con thường uốn éo và ưỡn lưng ra phía trước, như thể con đang muốn thoát ngay ra khỏichính cái nguồn gây khó chịu cho thân thể của mình.
Khi con bị lạnh con có thể khóc rất dữ dội, môi run rẩy, nổi da gà, có thể run toàn thân. Trong trường hợp quá lạnh, da con có thể chuyển màu tím/xanh. Có thể xảy ra với các bé sơ sinh sau khi tắm không được ủ ấm kỹ để mặc quần áo ấm vào mùa đông.
Khi con nóng, tiếng khóc của con giận dữ có phẩn hổn hển. Có thể khóc ở âm vực thấp (hậm hực) lúc 5 phút đầu, nếu không được can thiệp thì bé sẽ khóc hết cỡ,thành tiếng khóc dữ dội. Mặt con đỏ, nhiều mồ hôi, có thể thở hổn hển không thành nhịp đều, có thể thấy các chấm đỏ trên mặc và phần thân trên. Tiếng khóc vì sốt rất giống khóc vì đau đớn, da khô chứ không ẩm ướt như là bị quá nóng. Trong cả 2 trường hợp, cần đo nhiệt độ và phát hiện sớm nguồn gây bé khó chịu. Khi con quá nóng, cha mẹ có thể cởi bớt quần áo, tắm nước mát (33-35 độ) và đặt con ở nơi thoáng gió hơn.
LƯU Ý: Những ngày hè nóng, nhiệt độ trong ô-tô đang đỗ và không bật điều hoà tăng 20 độ trong vòng 10 phút. Vì thế dù vội đến đâu, KHÔNG BAO GIỜ ĐƯỢC ĐỂ TRẺ EM TRONG Ô TÔ ĐANG ĐỖ (KHÔNG BẬT ĐIỀU HOÀ) KHI TRỜI NẮNG, kể cả khi có kéo kính xuống, trẻ có thể gặp nguy hiểm khi bị quá nóng, dù chỉ trong thời gian ngắn là 5-10 phút! (Ở các Úc - Mỹ, các nước châu Âu, thậm chí Singapore Malaysia có rất nhiều trường hợp tính mạng trẻ em bị nguy hại vì quá nóng, do cha mẹ để con trong ô-tô, khoá cửa xe để chạy vù vào siêu thị mua “nhoáng một tí chắc không sao”.)
- Tiếng khóc yếu ớt, da khô, mệt mỏi. Lúc này cha mẹ cần có sự trợ giúp y tế từ các bác sỹ hoặc thực hiện các biện pháp sơ cứu thông thường.
- Nếu con đã ngồi trên ghế rung hơn 20’ trong khi mẹ trò chuyện hay ăn trưa cùng bạn, con không bị mệt, không đói, không khó chịu vì nóng lạnh ướt nhưng con bắt đầu rên rỉ và khóc rấm rứt. Tiếng khóc của con nghe như con đang âm ỉ chứ không rõ thành tiếng ngay từ ban đầu. Đầu con quay khỏi cảnh vật phía trước và sau đó bắt đầu tự chơi với tay mình, và rên rỉ. Lúc này cha mẹ cần quay lại góc ghế cho con để đổi cảnh, sửa tư thế, con cần một vật mới để nhìn, để nắm. Nếu những điều trên không làm bé ngừng rên rỉ, có thể bé mệt và sẵn sàng được đưa vào giấc ngủ ngày
-Tiếng khóc bất ngờ, cao vun vút không thể lẫn đi đâu được, tương tự như tiếng ré lên của người lớn hoặc trẻ em khi bị đau. Con có thể khóc to và dai, liên tục tưởng chừng như đứt thở. Ngừng một nhịp ngắn để thở và lại tiếp tục khóc ở âm vực rất cao. Toàn bộ cơ thể của bé tự nhiên trở nên căng thẳng và co cứng lại và điều này càng làm con đau đớn hơn, vòng luẩn quẩn con không thể thoát ra được vì con không thể ợ được hơi hay đánh rắm cho hơi thoát ra khỏi cơ thể, con có thể kéo đầu gối về phía bụng, nhăn mặt như cử chỉ của đau đớn, lưỡi uốn cong về phíatrên như thằn lằn.
Cha mẹ cần hiểu là TẤT CẢ TRẺ SƠ SINH khi ăn đều nuốt phải khí: bé bú mẹ, bú bình, và đặc biệt nặng hơn ở các bé được ăn với những đồ dùng không chuyên dụng (đổ thìa, đổ xi-lanh, vừa khóc vừa ăn), hoặc được ăn tuỳ tiện không có chu kỳ. Không khí bé nuốt phải gây đầy bụng (thông thường người lớn khi ăn uống no rất hay ợ hơi, nhưng người lớn có hệ tiêu hoá hoàn thiện nên có thể ợ không cần hỗ trợ). Lượng khí này bị kẹt trong bụng và thực quản bé bỏng của bé làm bé vô cùng đau đớn, ợ nóng.
Khi bé khóc vì đau đớn hay đầy bụng, cha mẹ cần kiểm tra nhiệt độ, thậm chí kiểm tra dưới lớp da xem nơi gây bé đau đớn (trong trường hợp bé bị hăm, đau đớn từ phần hạ bộ hay va đập), và cha mẹ cần ợ hơi cho bé kỹ, nếu nghi ngờ bé bị đầy hơi. Thực tế, mỗi khi bé ăn hết bữa, thậm chí cả giữa bữa, bé cần được ợ hơi kỹ đảm bảo sự thoải mái cho bé sơ sinh.
